W pierwszym kwartale 2025 roku na Ukrainie odnotowano znaczący spadek liczby licencji na sprzedaż detaliczną paliw. Według stanu na dzień 15 kwietnia w kraju obowiązywało 5914 takich licencji, podczas gdy na początku stycznia było ich 6574. Zatem spadek wyniósł ponad 11%, wynika z danych Państwowej Służby Podatkowej, udostępnionych na prośbę specjalistycznego wydawnictwa „NaftoRynok”.

Najbardziej zauważalny spadek liczby licencji miał miejsce w obwodzie dniepropietrowskim, gdzie było ich o 55 mniej. Znaczne spadki odnotowano także w obwodzie chersońskim (wraz z czasowo okupowanym Krymem i Sewastopolem) – 44 licencje, w obwodzie lwowskim – 42, w obwodzie odeskim – 41 i w obwodzie zaporoskim – 39.

Zdaniem przedstawicieli rynku taka dynamika może wynikać nie tyle z zaprzestania działalności, co z celowego cofania licencji przez niektórych operatorów. Dzięki temu mogą uniknąć płacenia zaliczek na podatek dochodowy i pracować poza oficjalnym systemem podatkowym — bez kontroli fiskalnych i raportowania do Państwowej Służby Podatkowej. Choć takie praktyki są niezgodne z obowiązującym prawem, zdaniem ekspertów często pozostają poza kontrolą państwa i są rozstrzygane na szczeblu lokalnym.

Podczas gdy licencjonowanie detaliczne wykazuje dynamikę ujemną, segment produkcji paliwa wykazuje oznaki stałego wzrostu. Od początku roku liczba wydanych licencji produkcyjnych wzrosła z 79 do 83. Jednak ze względów bezpieczeństwa narodowego lista firm, które otrzymały te licencje, nie jest ujawniana, co utrudnia publiczne monitorowanie sytuacji.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami, sprzedaż paliw bez odpowiedniej licencji jest poważnym przestępstwem i podlega karze grzywny w wysokości 360 tysięcy hrywien - równowartości 45-krotności minimalnego wynagrodzenia obowiązującego na początku roku. Skuteczność wykrywania takich naruszeń pozostaje jednak wątpliwa, co stwarza nierówne warunki działania dla uczciwych operatorów i przyczynia się do destabilizacji rynku.

Tym samym zmniejszenie liczby koncesji na tle pojedynczych nadużyć wskazuje na głębsze problemy systemowe w sferze kontroli nad rynkiem paliwowym, które wymagają wzmocnienia nadzoru państwa i usprawnienia administracji podatkowej.